Yıllardan beri süre gelen karışıklık,çatışma ve halkımızın yaşadığı problemleri ve de toplumun refah düzeyini arttırmak amacıyla canla başla çalışan Jandarma Teşkilatı’mızın bugün 184.yıl dönümü kutlu olsun.Yaşanılan zorluklar ve çatışma,kargaşa ortamlarında türlü türlü badireler atlatıp polislerimiz ve askerlerimizle halkın yaşadığı sorunları önleme amacıyla çalışan bu gözde birim dün olduğu gibi bugünde çalışmalarına hız kesmeden devam etmektedir.
Nitekim halkımızın sadece normal süreçte yardımlarına koştuğu bir birim olmayıp ülkemizin 6 Şubat 2023’te yaşadığı depremde de canla başla çalıştığına şahit olduğum Jandarma Genel Komutanlığı’nın kuruluşundan beri disiplinli ve istikrarlı bir şekilde ilerleyişi ülkemiz için ne kadar mühim olduğunu bizlere kurulduğundan itibaren her dönemde hissettirmiştir.
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI’NIN TARİHÇESİ
Osmanlı Dönemi
İlk olarak Osmanlı Devleti döneminde kuruluşlarını görsekte net bir tarih olmadığından ötürü arşivlerdeki en eski kuruluş emarelerine baktığımızda Jandarma Teşkilatı hakkında,kuruluş tarihi 1839 olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Kuruluş tarihi tam olarak saptanamadığından 1839 tarihi, Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi'nin kabul tarihi olan 14 Haziran 1869 ile birleştirilerek 14 Haziran 1839 tarihi elde edilmiş ve bu tarih Teşkilatın kuruluş günü olarak kutlanmaya başlamıştır.
16 Şubat 1846 tarihinde Seraskerliğe bağlı Zaptiye Müşirliği kurularak eyalet ve sancaklardaki Umuru Zaptiye teşkilatları bu kurum bünyesine alınmıştır.
14 Haziran 1869 tarihindeyse ilk Jandarma tüzüğü olarak bilinen Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi kabul edilmiştir.
20 Kasım 1879 tarihinde yine Seraskerlik'e bağlı olarak çalışan Umum Jandarma Merkeziyesi kurulmuştur.
Jandarma, 1909 yılında İkinci Meşrutiyet’le kurulan Harbiye Nezâretine bağlanmış ve adı Umum Jandarma Kumandanlığı olarak değiştirilmiştir.
Osmanlı Dönemi’nde genel olarak yeni kurulduğu dönemde,milliyetçilik akımının da etkisiyle ve olağan üstü savaş durumları neticesinde sürekli değişime uğramak zorunda kalan askeri sistemden bu teşkilatta nasibini almıştır.Sürekli yeni gelişmelere ve modernizasyona uğramak zorunda kalan askeri sistemde Jandarma Teşkilatı da belirli değişikliklere uğramış Fransız ve İngiliz subayların etkisiyle önce bir değişime gitmiş ardından ise güçlü Alman savaş stratejileri ile o zamanki orduya isyanların bastırılmasında ve savaş zamanında takdire şayan yardımlarda bulunmuştur.
Cumhuriyet Dönemi
Cumhuriyet Dönemi’nde ise kapatılan jandarma okullarının açılmasıyla başlayan süreçten sonra Jandarma Teşkilatı genel olarak isyanları bastırmada önemli görevler üstlenmişlerdir.
Bu ayaklanmaların olduğu özellikle 1924-1938 yıllarını kapsayan bu evrede Jandarma Teşkilatı,Seyyar Jandarma Müfrezeleri adı altında teşkilatlanarak isyan girişimlerinin bastırılmasında aktif rol almıştır.
O zamanlarda bastırılan isyan girişimleri neticesinde bu başarılı teşkilatın adeta bir düzenli ordu kalitesinde olması gerektiğini düşünen Cumhuriyet Dönemi liderleri 10 Haziran 1930 tarihli ve 1706 sayılı Jandarma Kanunu doğrultusunda bu teşkilatın temellerini,görev ve yükümlülüklerini hukuki bir zemine oturtturmuşlardır.
Yurt içinde bir çok başarılı görevi ifa eden Jandarma Teşkilatı sınırda oluşan düzensizlikler karşısında sınır ,kıyı gibi kaçakçılık faaliyetlerinin ve diğer düzensiz geçişlerin engellenmesi maksadıyla “16 Temmuz 1956 tarihli ve 6815 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun,” çıkarılmış olup bu kanun çerçevesinde sınırlarımızda Jandarma Teşkilatı’nın sağladığı güven ortamı tahsis edilmiştir.
Tüm bunların yanı sıra Kıbrıs Barış Harekatında yaklaşık 976 personel ile Kıbrıs Türkleri’nin haklarını savunmak ve bağımsızlık mücadelesine destek vermek amacıyla bölgeye destek sağlamışlardır,bu harekat neticesinde 13 Jandarma personelimiz şehit olup sadece vatan toprağı içerisinde değil Türk’ün olduğu her yerde haklarımızı savunduklarını ispatlamışlardır.
1982 yılında 2692 sayılı Kanun ile kıyı ve kara sularımızın korunması görevi Sahil Güvenlik Komutanlığına devredilmiştir.
1983 yılında 2803 sayılı Jandarma Teşkilat,Görev ve Yetkileri Kanunu yürürlüğe girmiştir.
Son olarak 2016 hain darbe girişiminden sonra 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu 4'üncü maddesinde yapılan değişiklik ile Jandarma Genel Komutanlığı İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır. 2016 yılında Jandarma Okullar Komutanlığı lağvedilerek Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi kurulmuştur. Akademi, İçişleri Bakanlığına bağlı olmakla beraber ihtiyaçları Jandarma Genel Komutanlığı tarafından karşılanmaktadır.
Türkiye ve Anadolu’nun gizli savunucuları olarak nitelendirdiğim adından pek sık söz edilmese dahi yaptıkları kahramanlıklar dillere destan olarak anılan Jandarma Teşkilatı’mız kuruluşundan günümüze dek vazifesi olsun,olmasın her türlü görevde,her türlü şartlar altında yapması gerekeni yapmış,Türkiye’nin selameti,vatanın bütünlüğü ve bölünmezliği için uğraşmıştır.O kahramanlara teşekkürü borç bilip Jandarma Genel Komutanlığı’nın 184.yılını en içten dileklerimle kutlarım.Şehit olan Jandarma personellerimize Allahtan rahmet dilerim.
YORUMLAR