O zamanki adıyla ‘ Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı ile birlikte 2002 yılında hane bazında ‘ Türkiye Özürlüler Araştırması’ yapılmış ve ülke nüfusunun %12.29’unun yani 2002 yılının nüfusuna oranla ortalama 8.5 milyon kişinin engelli olarak toplumda yaşadığı tespit edilmiş. Türkiye İstatistik Kurumunun 2011 yılında yaptığı araştırmaya göre ise bu oran %6.6’ya, nüfusa vurulduğunda ise 5 milyona yakın kişinin engelli olarak yaşadığı rakamlarla ortaya çıkmış. Engellilerin, sosyal hayata dahil olmalarında önemli etkisi olan spora yönelmeleri son yıllarda ivme kazansada yine de yeterli seviyede değil. Geçmişte engelliler için spor bir rehabilite aracıyken, bugün engelli sporcular uluslararası şampiyonlarda ülkemizi başarıyla temsil ediyor ve ülke tanıtımına önemli katkı sağlıyor.
Ülkemizde dört ayrı engel grubuna ait spor federasyonu farklı sayıda branşlarla engellilere spor yapmaları için alan açıyor. Engelliler 2004 yılına kadar tek çatı altında spor faaliyetlerinde bulunurken, bu tarihten sonra her engel grubu kendi federasyonluğuna ayrıldı. En geniş lisaslı sporcu sayısına sahip federasyon olan ‘ Özel Sporcular Spor Federasyonu’nda’ 14 ayrı branşa kayıtlı 22 bin lisanslı sporcu bulunuyor. Bunun 6 bin’i kadın 16 bini erkek sporculardan oluşuyor. En fazla spor branşına sahip engel grubu ise İşitme engelliler. 24 branşta spor faaliyetlerine devam eden federasyonda, kayıtlı sporcu sayısı erkelerde 8863, kadınlarda 1984 olmak üzere toplamda 10.847 kişi. İşitme engelliler dört yılda bir yapılan Paralimpik oyunlara katılmayarak, 2 yılda bir yaz/kış olarak ‘İşitme engelliler olimpiyatları’ adı altında düzenlenen organizasyonda milli takımlar düzeyinde mücadele veriyorlar. Samsun, 2017 yılında Deaflympics- İşitme Engelliler Yaz Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmıştı. 2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda elde ettikleri şampiyonluğu 2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'na da taşımayı başaran Goalball Kadın Milli Takımı'nın yer aldığı görme engelliler de 7800 lisaslı sporcu bulunuyor. 8 ayrı branşta spor yapan sporcuların 4325’i erkek, 3475’i kadın sporcudan oluşuyor. Takım sporlarında Ampute Futbol ve Tekerlekli Sandalye Basketbol,,, bireysel de masa tenisi, okçuluk, yüzme ve atıcılıkta dünya şampiyonaları seviyesinde başarılar elde eden sporcuların yer aldığı, bedensel engelliler spor federasyonunda da 7216 lisanslı sporcu bulunuyor. Bedensel engellilede erkek sporcu sayısı kadınlara oranla daha fazla. Takım sporlarının öne çıktığı bedensel engellilerde 6037 erkek sporcu yer alırken, 1179 kadın sporcu var. Gönül isterdi ki rakamlardaki sporcular günümüzde aktif spor yaşantısını sürdürebilsin. Ama bazıları imkansızlıktan bazılarıysa hak ettiği değeri görememekten spordan elini eteğini çekmiş. Amacımız sporcu potansiyelimizi yeniden keşfedip, gıpta edilen yeni başarılara imza atmak olmalı. Bu doğrultuda, sonraki sayılarda sizlere bir madalyanın ardındaki hikayeleri aktarmaya çalışacağım. Yeni bir merhabayla, soluksuz izleyeceğimiz başarı hikayelerini paylaşmak ümidiyle..
Kaynak: 2002 Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı araştırması.
Kaynak : 2011 Türkiye İstatistik Kurumu araştırması
Kaynak : Bedensel Engelliler Spor Federasyonu, Görme Engelliler Spor federasyonu, İşitme Engelliler Spor Federasyonu, Özel Sporcular Spor Federasyonu (2019 verileri)
YORUMLAR