BAĞLAN AMA BAĞIMLI OLMA
21 yaşındaki evladının akşamdan sabaha kadar internet başından kalkmadığını ve sanal kumar oynadığını belirten anne bu konuda bizden yardım istiyor. İnternet getirisi kadar götürüsü olan bir buluş. Ailelerin bilişim medya okuryazarlığı bu konuda çok önem arz ediyor. Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak. Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek. Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek. Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek. İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek. Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek. Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek. Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak. Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar
Fiziksel şikâyetler
Gözlerde yanma. Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme. Beden duruşunda bozukluk
Elde uyuşukluk. Halsizlik. Sosyal alanda görülen şikâyetler. Akademik başarıda düşüş. Kişisel, aile ve okul sorunları. Zamanı idare etmede başarısızlık. Uyku bozuklukları. Yemek yememe Aktivitelerde azalma. İnternet arkadaşları dışında izolasyon
Bağımlılığı kontrol altına alma yöntemleri
Günlük internet kullanım saatlerini değiştirin.
Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın.
Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin.
Yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin.
Çocuk ve ergenlerde bağımlılığı önleme
2 yaşından küçük çocukların internet, tv ya da bilgisayarla karşılaşması uygun değildir. Okul öncesi yaş grubu için günde 30 dakikayı geçmeyecek şekilde internet kullanımı yeterlidir. İlköğretimin ilk 4 yılında ödev haricinde oyun ve eğlence için günlük 45 dakika zaman ayrılmalıdır. Sonraki yıllarda hafta sonu daha esnek olmakla birlikte günde 1 saat kullanım uygundur. Lise çağında da günlük 2 saat yeterlidir. Yoksunluk durumu; bağımlı öğrencilerin % 74,5’inde saptanırken bağımlı olmayanların % 10,5’inde saptanmıştır. İnternette geçirdiği zamanı gizlemek için yalan söyleme; bağımlı öğrencilerin % 38’inde saptanırken, bağımlı olmayanların % 4’ünde saptanmıştır.İnternette geçirdiği zamandan suçluluk duyma, bağımlı öğrencilerin % 33’ünde saptanırken, bağımlı olmayanların % 4,3’ünde saptanmıştır.
Ne yapmalı?
Çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirin, akran grupları içerisinde sosyalleşmesini sağlayın. Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor dallarına yönlendirin. Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini destekleyin, onları bir araya getirecek aktivite planlayın. Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin. Uzun süreli bilgisayar kullanan çocuğunuzu engelleyemiyorsanız mutlaka uzman yardımı alın.
Ne yapmamalı?
Akıllı telefon/tablet vs. gibi aletleri çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmayın.
Çocukların kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin vermeyin.
Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmayın, size katılmasını sağlayın.
TV veya internet benzeri teknolojik alet merkezli ev düzeni kurmayın.( Kaynak: Yeşilay)
IAD uzmanlarından Dr. Kimberley Young ve Dr. David Greenfield başta olmak üzere tüm uzmanların teknoloji bağımlılığı teşhisi için önerdikleri ilk adım kişinin kendisini sorgulamasından geçiyor. Eğer aşağıdaki sorularından beş veya daha fazlasına evet yanıtı verebiliyorsanız, bu teknoloji bağımlısı olduğunuza delalet olabilir:
İnternet kullanım süreniz sona erdiğinde bir sonraki kullanımın ne zaman olacağı ve neler yapacağınızı merak ediyor musunuz?
Doyum noktasına ulaşmak için her seferinde internet veya teknolojiyle daha çok vakit geçirmeniz gerektiğini hissediyor musunuz?
İnternet veya teknoloji kullanımını azaltmaya veya durdurmaya çalışırken kendinizi huzursuz, karamsar, depresif veya sinirli hissediyor musunuz?
Aslen hedeflediğinizden daha uzun süre dijital aygıtları kullanıyor musunuz?
Teknolojiyi problemlerden kaçmak ya da çaresizlik, suçluluk, endişe ya da depresyon duygularını hafifletmek için bir yöntem olarak kullandığınız oluyor mu?
Akıllı telefonunuzdan gelen bildirim veya mesajlara hemen cevap verme ihtiyacı hissediyor musunuz?
Telefonunuz çalmasa veya titreşimde bile sürekli olarak kontrol ediyor musunuz?
Sanal dünyada vakit geçirirken, gerçek zamanda neler olduğunu görmezden gelmeye çalışıyor musunuz?
Teknolojik cihazlardan ayrı kaldığınızda kendinizi endişeli hissediyor musunuz?
İnternet kullanımını kontrol etmek, kısmak ya da durdurmak için birden fazla başarısız girişiminiz oldu mu?
Teknoloji kullanımı yüzünden kayda değer bir ilişki, iş, eğitim veya kariyer fırsatı kaybettiniz mi? Ya da risk altında bıraktınız mı?
Teknoloji kullanımına ilişkin olarak aile bireylerinize, arkadaşlarına veya terapistinize yalan söyleme yoluna başvurduğunuz oldu mu?
İnterneti problemlerden kaçmanın bir yolu olarak kullandınız mı?
Teknoloji bağımlılığına neden olduğu düşünülen en önemli 3 faktör şunlardır:
Zihin sağlığı geçmişi: Center for Internet kurumunun araştırmalarına göre teknoloji bağımlılığı anksiyete, depresyon, sosyal fobi ve uyku problemleri çeken kişilerde daha sık görülüyor. Aynı kurumun elde ettiği bir diğer verilere göre; materyalist kişiler bu alışkanlıklarını teknolojiyle sürdürdüklerinde internet alışverişlerine karşı bağımlı bireylere dönüşebiliyorlar.
Kişilik: Sosyal ilişkiler konusunda başarısız ve çekingen bireyler, teknolojinin sunduğu avantajlardan faydalanmayı daha az korkutucu kabul ediyor. Bu kişiler için internet ve sosyal medya insanlardan bir kaçış biçimi olurken, anonim olarak bir topluluğa tehdit edilmeden dahil edilme şansı sunuyor.
Çevre: İş stresi ve kişisel hayatta yaşanan olaylar insanları teknoloji bağımlığına sürükleyebiliyor. İş hayatında başarısız bir kariyere sahip olmak, stres seviyesini düşürmek için kişileri internete sevk ediyor. ABD’de bu konu üzerine yapılan bir araştırmanın sonucu olarak yetişkinlerin yüzde 58’inin akıllı telefonu olduğu ve gençlerin yüzde 37’sinin teknoloji bağımlılığına aday olduğu kayda düşülüyor.
YORUMLAR