Arapça bir sözcük olan Ahi(Axi اخ), kardeş manasına gelir. Kelime içerisinde gırtlaktan okunan خ harfi vardır. Latin alfabesinde خ harfi bulunmadığı için, Latin alfabesindeki H harfi ile okununca gerçek anlamı vermiyor. Ancak yazılırken Ahi olarak yazılabiliyor. Ahilik, Türkçe lik eki almış ve "Kardelik Teşkilatı" olarak bilinir. Günümüzde esnaf derneği olarak bilnir. Prof. Dr. Mikail Bayram ın ataştırmalarına göre Ahi Evran ile Hoca Nasreddin denen zatın aynı kişi olduğunu öğreniyoruz. Ahi Evran lakabı ile anılan zat, Selçuklunun son döneminde Esnaf Kardeşlik Teşkilatını kurmuş ve yönetmiş, bu teşkilat Osmanlıda olgunluk dönemini yaşamıştır. Asıl adı Mahmut Nasreddin dir. Nasreddin Hocayı hep güldürürken düşündüren biri olarak biliriz. Böyle hep güldüren komik bir adamın kocaman Osmanlı Devletine hitap eden böyle devasa bir Esnaf Teşkilatını kurması, yönetmesi düşünülemez diyorduk. Ancak gerçektir. Sen neymişsin be hocam dedirtecek bir durum. Burada Nasreddin Hocanın öyle komik, muzip bir adam olmadığını anlıyoruz. Çünkü sürekli muzip bir adamı Esnaf ciddiye alamazdı. Demek ki, hocayı bize yanlış anlatmışlar. Hocanın devlet nezdinde otoriter biri olduğunu, kurduğu devasa tekilattan anlayabiliyoruz. Hoca öldükten sonra da bu teşkilat onun adı ile devam etmiştir. Ayrıca "Eline, Diline, Beline sahip ol" veciz sözünün de Ahi Evrana, yani Nasreddin Hocaya ait olduğunu arif kişilerden dinlemişim Ancak günümüzde bu sözün Hacı Bektaşı Veliye ait olduğu bilinmektedir. Söz kime ait olursa olsun, güzel bir sözdür. Türkün malıdır. Ayrıca Ahiliğin cezai kuralları da vardır. Örneğin, bir esnaf, müşteriye haksız bir muamelede bulunmuş ise, hemen Esnaf Derneği Yönetim kurulunda görüşüldükten sonra, suçlu görülmüş ise o dükkan kapatılır ve eski bir pabuç dükkanın çatışına atılır. Süre dolduğunda bu pabuç damdan indirilir. "Papucu Dama Atıldı" veciz sözü buradan bize miras kalmıştır. 32 meslek erbabını kayseride bir araya getirerek meşhur Ahi Evran Tekilatı Çatısı altında birleştirmeyi başarmıştır. 4 nisan 1261 yılında moğollar tarafından şehit edilmiştir. Mekanı cennet olsun. Saygılarımla.
YORUMLAR